Duurzaam en circulair bouwen voor mensen met een beperking

Raakzaam bouwt met de steun van VIPA nieuwe woonbuurten voor personen met een beperking in Stekene en Belsele. Duurzaamheid, circulariteit, flexibiliteit en slim ruimtegebruik staan centraal bij de ontwerpen van deze gebouwen.

  • Expert
  • Blog
  • Energie
  • Biodiversiteit
  • Materialen
Impact: 5/5
Investering: 5/5
7

Ontwerpfase

De opdracht voor de bouw van de nieuwe woonbuurt op Patershoek en Stekene is neergeschreven in een Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester. Deze oproep bevatte een volledige studieopdracht voor de bouw van drie woonbuurten voor personen met een beperking, respectievelijk de bouw van woningen (inclusief dagbestedingslokalen) voor 25 personen ‘buurt Stekene’, de vervangingsbouw van woningen en dagbestedingslokalen voor 45 personen ‘buurt Patershoek’ (vast gedeelte) en de bouw van een bijkomende buurt voor 20 personen op een nog onbekende locatie (voorwaardelijk gedeelte).

Op 11 maart 2021 werd de ontwikkeling van het project in Stekene en Patershoek toegewezen aan het architectenteam Schenk-Poot Hattori.

Participatie als sleutelwoord

Participatie gedurende het hele project was een belangrijk aspect in de ontwikkeling van het masterplan. Zowel cliënten, netwerk, medewerkers, buurtbewoners en adviesorganen worden regelmatig bevraagd. Door de intensieve participatietrajecten met bovenstaande actoren, konden ze het plan van eisen verder verfijnen zodat het bouwproject van de woonbuurten integraal gedragen wordt door alle actoren.

Circulair slopen

Bij de sloopwerken van de oude gebouwen is er zo veel mogelijk rekening gehouden met circulariteit. Sommige dingen worden gerecycleerd en geïntegreerd in de nieuwbouw. Zo blijven de paalfunderingen van de woningen vooraan op het terrein staan en worden deze hergebruikt. Ook de bestaande kelder zal opnieuw geïntegreerd worden in het gebouw.

Houten balken, schuiframen, … worden geïntegreerd in de nieuwe paardenstal en in een gezellige buitenpatio. Het steenpuin wordt dan weer ter plaatse vermalen en gebruikt in de nieuwe funderingen.

Andere zaken van de sloop zoals ramen, deuren, toiletten, spoeltafels,… krijgen een tweede leven in de circulaire site Cocon in de Heistraat of zullen via kringloopwinkel Den Azalee een nieuw leven krijgen.

Duurzaam bouwen

Er werd gekozen voor een natuurlijke ventilatie met beperkte mechanische ondersteuning, een uniek dragend grid-systeem dat latere flexibele aanpassingen aan het gebouw mogelijk maakt met minimale impact en hernieuwbare energie via warmtepomp (geothermie) en zonnepanelen. Ook zal het gebouw CO2-neutraal worden opgetrokken. De muren worden opgetrokken in kalk-hennep. Dit zorgt niet alleen voor een natuurlijke vochtregeling maar heeft ook een onovertroffen warmte- én geluidsisolerend vermogen. Isolatie zal worden gedaan met natuurlijke materialen zoals rotswol of minerale wol. Slim ruimtegebruik  wordt gerealiseerd door gangloos te bouwen waardoor de footprint van de gebouwen kleiner wordt.

Met aandacht voor biodiversiteit

In de buitenaanleg is er ruime aandacht voor biodiversiteit. De nieuwe woonbuurten blijven een groene omgeving zowel binnen als buiten. Rond de gebouwen wordt er groenzones voorzien, zijn er binnenpatio’s en is er ook plaats voorzien voor een pluktuin. Er komen overigens wandellussen op het terrein en een omsluiting voor wandelaars en fietsers waardoor een deel van het terrein ook toegankelijk blijft voor buurtbewoners.