Naar een nieuwe wereld?
Voor Steven is een socialere, klimaatbewuste economie het model van de toekomst. Het harde kapitalisme kan niet standhouden als we de planeet willen redden. “De social profit laat zien dat je ook producten en diensten in een ander model kan leveren. Ecopower is een mooi voorbeeld van hoe het kan, een coöperatieve onderneming die hernieuwbare energieprojecten hier bij ons opzet. Ook de Kringwinkels hebben hun standvastigheid bewezen. Ook in voeding, mobiliteit en andere domeinen tonen nieuwe initiatieven dat je een economie kan laten draaien en tegelijkertijd rekening kan houden met het milieu, het klimaat én de mensen.”
“Maar de wetten van het kapitalisme zijn sterk. Kijk maar naar het gros van de reclameboodschappen, die zijn van klassieke bedrijven die uit zijn op winst. Ken je Fairphone? Een Nederlands merk van smartphones dat inzet op duurzaamheid en ethisch verkregen grondstoffen. Maar het zal nooit het reclamebudget hebben van Apple. Dat is typisch aan een transitieperiode: het oude model blijft dominant tot het gewoon niet meer goed functioneert. Pas dan krijgen nieuwe modellen ruimte om te groeien en het nieuwe mainstream te worden.”
Zitten we dan in een transitieperiode? Gaat onze huidige manier van ondernemen, van leven, van consumeren op de schop?
“We zitten in een transitieperiode, ja, maar we zullen niet rimpelloos overgaan naar een duurzame, circulaire economie. Ik wil geen doemdenker zijn, maar het zal nog slechter worden voor het verbetert. We staan op een kantelpunt en alle signalen staan op donkerrood. De klimaatverandering laat zich voelen, de biodiversiteit staat onder druk, de armoedecijfers gaan niet de goede kant op. Dat zorgt voor spanning, onzekerheid en polarisatie.”
“Verschillende crisissen komen samen en dat zijn steeds lastige momenten in de geschiedenis. Het is beter die veranderingen in de ogen te kijken dan te doen alsof er niets aan de hand is. We moeten erdoor, maar de oplossingen komen niet vanzelf: ze vergen een combinatie van mentaliteit en technologie. Er moeten nieuwe materiaal-, mobiliteit- en voedselsysteem komen. Het is moeilijk in te schatten hoeveel tijd dat vergt.”